English version
* Draagvlak voor uw plannen en ideeën?
* Een nieuw plan of een andere campagne?
* Een tekst die effect sorteert?
* Een product of bedrijf?
* Internationale relaties?
* Een evaluatie van uw organisatie en
concurrenten?
* Project- of tijdelijk management?
Draagvlak
Zeestraat 133
2518 DH Den Haag

*tel: 070 - 323 78 22
*e-mail: draagvlak@ziggo.nl

 

Recent en eerder gepubliceerd - Klik hier voor een overzicht -
Directie: drs. Aad van der Werf

* ruime internationale marketingervaring
* achtergrond in fysische chemie en filosofie
* tweevoudige Effie bekroning voor effectieve reclame
* vinoloog van het jaar 1999


(*) verplicht

Naam:

E-mailadres:

Uw vraag:

Zeepbellen
p.229: Als de inwoners van een bepaald land een sterke voorkeur hebben voor binnenlandse activa, bijvoorbeeld Japans onroerend goed, dan kan dat de prijzen van die activa tot ongekend hoge niveaus opdrijven. Vanuit dit oogpunt is het interessant dat het Japanse record van 1990 onlangs is gebroken door Spanje, waar het totaal van de netto prive vermogens steeg tot acht jaar nationaal inkomen aan de vooravond van de crisis van 2007-2008, dat wil zeggen een jaar meer dan Japan in 1990. Vanaf 2010-2011 begon de Spaanse zeepbel snel leeg te lopen, net als de Japanse zeepbel begin jaren 1990. Het is heel goed mogelijk dat er in de toekomst nog spectaculairder zeepbellen zullen ontstaan, naarmate de potentiele verhouding kapitaal/inkomen B = s/g tot nieuwe hoogten stijgt.

p.255: Een kapitaalmarkt wordt perfect genoemd als iedere kapitaaleenheid op de best mogelijke wijze kan worden geinvesteerd en de in de economie maximaal haalbare marginale productiviteit oplevert, zo mogelijk in het kader van een perfect gediversifieerde investeringsportefeuille. Dit om zonder enig risico het gemiddeld rendement te kunnen behalen, en dat uiteraard met de laagste bemiddelingskosten. In de praktijk zijn de financiele instellingen en aandelenmarkten doorgaans bij lange na niet in staat om deze ideale situatie te realiseren. Dikwijls zijn ze juist een bron van chronische instabiliteit, speculatiegolven en zeepbellen. Het is, dat dient gezegd, niet gemakkelijk om wereldwijd, of zelfs in 1 land, uit te vinden hoe optimaal gebruik kan worden gemaakt van een kapitaaleenheid, nog afgezien van het feit dat kortetermijndenken en creatief boekhouden dikwijls de kortste weg zijn naar onmiddellijk maximaal persoonlijk rendement.

p.527: De namen van de Japanse miljardairs (Yoshiaka Tsutsumi en Taikichiro Mori) die van 1987 tot 1994 boven die van Bill Gates stonden in de ranglijst van Forbes, zijn in het Westen al in de vergetelheid geraakt. Waarschijnlijk worden ze ervan verdacht dat ze hun fortuin te danken hadden aan de vastgoed- en beurszeepbel die toen nog aan het groeien was in het land van de rijzende zon, of aan bedenkelijke Aziatische praktijken. De Japanse groei van de jaren 1950 tot de jaren 1980 was echter de sterkste uit de wereldgeschiedenis en nog veel groter dan de Amerikaanse groei van de jaren 1990 tot de jaren 2010, en waarschijnlijk hebben ondernemers daar wel wat toe bijgedragen.

Over zeepbellen gesproken: Paul Krugman (Nobelprijswinnaar economie) sprak in zijn End This Depression Now! (2012) over the eurobubble.

p. 174: The euro officially came into existence at the beginning of 1999, although euro notes and coins did not arrive for another three years. It immediately had a fateful effect: it made investors feel safe. More specifically, it made investors feel safe putting their money into countries that had previously been considered risky. Interest rates in southern Europe had historically been substantially higher than rates in Germany, because investors demanded a premium to compensate for the risk of devaluation and/or default. With the coming of the euro, those premiums collapsed: Spanish debt, Italian debt, and even Greek debt were treated as being almost as safe as German debt. This amounted to a big cut in the cost of borrowed money in southern Europe; it led to huge housing booms that quickly turned into huge housing bubbles.

p.176: The financial crisis in the United States triggered the collapse in Europe, but the collapse would have happened sooner or later in any case. And suddenly the euro found itself facing a huge asymmetrical shock, one that was made much worse by the absence of fiscal integration. For the bursting of those housing bubbles, which happened a bit later than in the United States but was well under way by 2008, did more than plunge the bubble countries into recession: it put their budgets under severe strain.

Over de crisis en ongelijkheid schrijft Paul Krugman:

p. 84: A similar message comes out of work by Elizabeth Warren and Amelia Tyagi, whose 2004 book The Two-Income Trap traces the rising tide of personal bankruptcies, which began well before the overall financial crisis, and should have been seen as a warning sign. They showed that a big factor in these bankruptcies was the growing inequality of public education, which in turn reflected rising income inequality: middle-class families stretched to buy homes in good school districts, and in the process they took on levels of debt that made them highly vulnerable to job loss or illness.
This is a serious and important argument. But my guess and it cannot be more than that, given how little we understand some of these channels of influence, is that the biggest contribution of rising inequality to the depression we are in was and is political. When we ask why policy makers were so blind to the risks of financial deregulation, and, since 2008, why they have been so blind to the risks of an inadequate respons to the economic slump, it is hard not to recall Upton Sinclairs famous line: It is difficult to get a man to understand something, when his salary depends on his not understanding it. Money buys influence; big money buys big influence; and the policies that got us where we are, while they never did much for most people, were, for a while at least, very good to a few people at the top.

Hoe ziet de toekomst er nu uit?

Fortunes Crystal Ball predictions for 2015: There will (probably) not be a global recession.

The world economy is still recovering from the last financial crisis, but is another just on the horizon? The consensus view is no, but economist David Levy says yes. He argues that China has over-invested in its export sector for years now without commensurate growth in demand across the developed world, and that this dynamic could trigger a Chinese debt crisis in 2015 that takes down an already reeling Europe and ultimately the U.S. This is not a popular view, as plenty of China watchers see the globes second largest economy continuing to grow at twice the speed of the World at large. But if the global economy does suffer a major slowdown, trouble Middle Kingdom will be the culprit.

Thomas Piketty: Wat doen de centrale banken?

p.655: Voor een beter begrip van de rol van inflatie, en meer in het algemeen van de rol van de centrale banken bij de regulering en herverdeling van vermogen, is het nuttig om even uit het kader van de huidige crisis te stappen en de vragen in een langer historisch perspectief te plaatsen. In een tijd waarin de gouden standaard in alle landen de norm was, dat wil zeggen tot de Eerste Wereldoorlog, was de rol van de centrale banken veel kleiner dan nu. In het bijzonder werd hun vermogen om geld te scheppen in dat systeem sterk beperkt door de goud- en geldvoorraad. Dat was precies een van de voor de hand liggende problemen: de algemene prijsontwikkeling was voor alles afhankelijk van de toevallige goud- en zilvervondsten. Als de wereldwijde goudvoorraad gelijk bleef en de wereldproductie flink steeg, dan moest het prijspeil continu dalen (dezelfde maatschappelijke geldhoeveelheid werd gebruikt om een toegenomen productie te verhandelen), wat in de praktijk tot aanzienlijke problemen leidde. Als er plotseling grote vondsten werden gedaan, zoals in de zestiende en zeventiende eeuw in Spaans-Amerika of halverwege de negentiende eeuw in Californie, dan konden de prijzen omhoogschieten, wat weer leidde tot andere problemen en onredelijke verrijking. Dat is allemaal niet echt bevredigend, en het is zeer onwaarschijnlijk dat we ooit naar dat systeem zullen terugkeren (goud, dat barbaarse reliek, zoals Keynes het noemde).
Maar vanaf het moment dat alle verwijzingen naar metaal worden afgeschaft, zien we dat het geldscheppende vermogen van de centrale banken potentieel onbegrensd wordt en dus streng moet worden ingedamd. Dit is het vraagstuk van de onafhankelijkheid van de centrale banken, dat de bron is van vele misverstanden. Laten we het spoor even terugvolgen. Toen de crisis van de jaren 1930 begon, gingen de centrale banken van de industriele landen een extreem conservatief beleid voeren: de gouden standaard was nog maar net afgeschaft en ze weigerden de benodigde liquiditeit te scheppen om de financiele instellingen die in de problemen waren geraakt te redden, wat leidde tot een golf van bankfaillissementen die de crisis nog veel erger maakte en de wereld naar de rand van de afgrond bracht. Het is belangrijk om goed te beseffen hoe groot het trauma is dat deze dramatische ervaring uit het verleden heeft veroorzaakt. Sinds die tijd is iedereen het erover eens dat de belangrijkste functie van centrale banken het waarborgen van het financiele systeem is, wat met zich meebrengt dat ze in geval van absolute paniek de rol van last resort lender op zich nemen, die erin bestaat dat ze de benodigde liquiditeit scheppen om de algemene ineenstorting van de financiele instellingen te voorkomen.

Ten slotte Naomi Klein (2014) in No Time Verander nu voor het klimaat alles verandert:

p.516: De afgelopen jaren zijn er veel momenten geweest waarop een samenleving plotseling besloot dat het genoeg was, wat deskundigen en futurologen ook beweerden. Zo een moment deed zich voor bij de Arabische Lente (met al zijn tragedies en verraad), bij de Europese pleinbewegingen waardoor stadscentra maandenlang door demonstranten werden bezet, bij Occupy Wall Street en de studentenprotesten in Chili en Quebec. De Mexicaanse journalist Luiz Hernandez Navarro noemt die zeldzame politieke momenten, die elk cynisme onmiddellijk doen smelten, het opborrelen van de rebellie. Niemand weet wanneer zich weer zo een opborrelmoment zal voordoen en of dat voorafgegaan zal worden door een economische crisis of een politiek schandaal. De vrijemarktideologie is in diskrediet geraakt door decennia van toenemende ongelijkheid en corruptie, en heeft daarmee veel van haar aantrekkingskracht verloren (zij het nog niet haar politieke en economische macht).

Aad van der Werf

Terug naar het overzicht